论l ùn 语y ǔ
学xu é而ér 第d ì一y ī
子z ǐ曰yu ē：“学xu é而ér 时sh í习x í之zh ī，不b ù亦y ì悦yu è乎h ū
？
有y ǒu 朋p éng 自z ì远yu ǎn 方f āng 来l ái ，不b ù亦y ì乐l è乎h ū？人r én 不b ù知zh ī而ér 不b ù愠y ùn ，不b ù亦y ì君j ūn 子z ǐ乎h ū
？”
有y ǒu 子z ǐ曰yu ē：“其q í为w éi 人r én 也y ě孝xi ào 悌t ì，而ér 好h ǎo 犯
f àn
上sh àng 者zh ě，鲜xi ǎn 矣y ǐ；不b ù好h ǎo 犯f àn 上sh àng ，而ér 好h ǎo 作zu ò乱lu àn 者zh ě
，未w èi 之zh ī有y ǒu 也y ě。君j ūn 子z ǐ务w ù本b ěn ，本b ěn 立l ì而ér 道d ào 生sh ēng 。孝xi ào 弟d ì也y ě者zh ě，其q í为w éi 仁r én 之zh ī本b ěn 与y ǔ
！”
子z ǐ曰yu ē：“巧qi ǎo 言y án 令l ìng 色s è，鲜xi ǎn 矣y ǐ仁r én
！”
曾c éng 子z ǐ曰yu ē：“吾w ú日r ì三s ān 省x ǐng 吾w ú身sh ēn ：为w éi 人r én 谋
m óu
而ér 不b ù忠zh ōng 乎h ū？与y ǔ朋p éng 友y ǒu 交ji āo 而ér 不b ù信x ìn 乎h ū？传chu án 不b ù习x í乎h ū
？”
子z ǐ曰yu ē：“道d ào 千qi ān 乘ch éng 之zh ī国gu ó，敬j ìng 事sh ì而ér 信x ìn
，
节ji é用y òng 而ér 爱ài 人r én ，使sh ǐ民m ín 以y ǐ时sh í
。”
子z ǐ曰yu ē：“弟d ì子z ǐ，入r ù则z é孝xi ào ，出ch ū则z é悌t ì
，
谨j ǐn 而ér 信x ìn ，泛fan 爱ài 众zh òng ，而ér 亲q īn 仁r én 。行h áng 有y ǒu 馀y ú力l ì
，则z é以y ǐ学xu é文w én
。”
子z ǐ夏xi à曰yu ē：“贤xi án 贤xi án 易y ì色s è；事sh ì父f ù母m ǔ，能
n éng
竭ji é其q í力l ì；事sh ì君j ūn ，能n éng 致zh ì其q í身sh ēn ；与y ǔ朋p éng 友y ǒu 交ji āo
，言y án 而ér 有y ǒu 信x ìn 。虽su ī曰yu ē未w èi 学xu é，吾w ú必b ì谓w èi 之zh ī学xu é矣y ǐ
。”
子z ǐ曰yu ē：“君j ūn 子z ǐ不b ù重zh òng ，则z é不b ù威w ēi ；学xu é则
z é
不b ù固g ù。主zh ǔ忠zh ōng 信x ìn ，无w ú友y ǒu 不b ù如r ú已y ǐ者zh ě。过gu ò则z é勿w ù
惮d àn 改g ǎi
。”
曾c éng 子z ǐ曰yu ē：“慎sh èn 终zh ōng 追zhu ī远yu ǎn ，民m ín 德d é归gu ī厚
h òu
矣y ǐ
。”
子z ǐ禽q ín 问w èn 于y ú子z ǐ贡g òng 曰yu ē：“夫f ū子z ǐ至zh ì于y ú是sh ì邦
b āng
也y ě，必b ì闻w én 其q í政zh èng ，求qi ú之zh ī与y ǔ？抑y ì与y ǔ之zh ī与y ǔ
？”子z ǐ贡g òng 曰yu ē：“夫f ū子z ǐ温w ēn 、良li áng 、恭g ōng 、俭ji ǎn 、让r àng 以y ǐ得d é之zh ī。夫f ū子z ǐ之zh ī求qi ú之zh ī也y ě，其q í诸zh ū异y ì乎h ū人r én 之zh ī求qi ú之zh ī与y ǔ
？”
子z ǐ曰yu ē：“父f ù在z ài ，观gu ān 其q í志zh ì；父f ù没m éi ，观
gu ān
其q í行h áng ；三s ān 年ni án 无w ú改g ǎi 于y ú父f ù之zh ī道d ào ，可k ě谓w èi 孝xi ào 矣y ǐ
。”
有y ǒu 子z ǐ曰yu ē：“礼l ǐ之zh ī用y òng ，和h é为w éi 贵gu ì。先xi ān 王
w áng
之zh ī道d ào ，斯s ī为w éi 美m ěi ；小xi ǎo 大d à由y óu 之zh ī。有y ǒu 所su ǒ不b ù行x íng
，
知zh ī和h é而ér 和h é，不b ù以y ǐ礼l ǐ节ji é之zh ī，亦y ì不b ù可k ě行x íng 也y ě
。”
有y ǒu 子z ǐ曰yu ē：“信x ìn 近j ìn 於y ū义y ì，言y án 可k ě复f ù也y ě
。
恭g ōng 近j ìn 於y ū礼l ǐ，远yu ǎn 耻ch ǐ辱r ǔ也y ě。因y īn 不b ù失sh ī其q í亲q īn ，亦y ì可k ě宗z ōng 也y ě
。”
子z ǐ曰yu ē：“君j ūn 子z ǐ食sh í无w ú求qi ú饱b ǎo ，居j ū无w ú求qi ú安ān
，敏m ǐn 於y ū事sh ì而ér 慎sh èn 於y ū言y án ，就ji ù有y ǒu 道d ào 而ér 正zh èng 焉y ān ，可k ě谓w èi 好h ǎo 学xu é也y ě已y ǐ
。”
子z ǐ贡g òng 曰yu ē：“贫p ín 而ér 无w ú谄ch ǎn ，富f ù而ér 无w ú骄ji āo
，
何h é如r ú？”子z ǐ曰yu ē：“可k ě也y ě。未w èi 若ru ò贫p ín 而ér 乐l è
，富f ù而ér 好h ǎo 礼l ǐ者zh ě也y ě。”子z ǐ贡g òng 曰yu ē：“《诗sh ī》云y ún
：
‘如r ú切qi ē如r ú磋cu ō，如r ú琢zhu ó如r ú磨m ó’，其q í斯s ī之zh ī谓w èi
与y ǔ？”子z ǐ曰yu ē：“赐c ì也y ě，始sh ǐ可k ě与y ǔ言y án 《诗sh ī
》
